Ik zat met een ei. Een heel groot ei. Waarom had Brugge een ovalen vorm, de vorm van een ei?
Dit zijn natuurlijk vragen die je jezelf stelt op een moment dat je niet met iets dringends bezig bent.
Het kwam misschien door de tijd die ik stak in het studeren voor mijn cursus fiscaliteit (hé, daarin zit het woord ‘ei’ ook) dat mijn gedachten eventjes verdwaalden, maar de vraag bleef maar terugkeren. Als schrijfster weet ik dat als iets altijd maar terugkeert, dat het nodig is dat ik er aandacht aan schenk. Waarom weet ik niet altijd, dat wordt vaak maar duidelijk al schrijvende.
Alhoewel het ei niet onmiddellijk iets te maken had met het pentagram, besloot ik toch om verder opzoekingen te doen.
Ik nam een pas gekregen boek van Jan van der Eerden1 ter hand, waarvan ik enkele jaren al een boek in de kast had staan over ‘s Hertogenbosch en de lijnen die in de straten verborgen zitten. Ik was het bestaan van dit boek vergeten, maar toen ik het pentagram in het stratenplan van Brugge ontdekte, viel plots mijn frank (sorry, ik ben nog ouderwets en reken soms nog in franken) wou ik meer boeken lezen van deze auteur.
Volgens hem zijn steden en plaatsen ooit ontworpen met een onderliggende gedachte die moest worden uitgedragen. Een plek moest iets uitstralen. Volgens de kwantumwetenschap is onze stoffelijke wereld, de wereld die we zien, niets meer dan energie waaruit de kosmos is opgebouwd. Zo zou het ook moeten zijn in Brugge. We hebben het al gehad over de spiegel van Venus en het pentagram, waardoor Brugge verbonden is met de liefde (denk aan het Minnewater). Maar er is dus meer.
Romeinen bouwden hun steden in de vorm van een mandela met in het centrum een omphalos om de aarde-energie te kunnen vasthouden die uit de aarde omhoog komt. Jan van der Eerden spreekt over een drakenpad in steden die energie geven. De omphalos of navelsteen was een steen in het Griekse Delphi die het middelpunt van de aarde aangaf. Op de steen is het woord "ge" (Grieks: Gaia; Aarde; naam van de godin van de Aarde) gegrift.
De omphalos2 sloot een scheur in de aarde af waaruit zwavel of benzeenhoudende gassen van vulkanische oorsprong ontsnapten. De omphalos vertegenwoordigde het centrum van de wereld. Of het wiel, de cirkel met een middelpunt. De omphalos werd geplaatst op een plaats die het centrum van een bepaalde regio was, een spiritueel centrum. Maar ook een geografisch centrum. Zo vertegenwoordigde de omphalos van de tempel van Delphi het spirituele centrum van het oude Griekenland1.
Eigenlijk maak je je als schrijver ook een beetje schuldig aan navelstaren. Je zit opgesloten in je eigen wereld bij het maken van een boek. Het boek dat je aan het schrijven bent, is je navelsteen. Het centrum van je dagelijkse leven. Inspiratie bepaalt wat je doet, wanneer je iets schrijft en vooral wat je schrijft. Dus vergeef mij deze navelstaarderij, het ligt aan mijn navelsteen :-)
Brugge heeft wel veel stenen, maar geen echte navelsteen. Maar we kunnen ons wel afvragen door het pentagram in Brugge dat uitstraalt naar andere plaatsen buiten de stad of Brugge niet moest dienen als een inspirator voor de buitengebieden die in de geschiedenis het’ Brugse Vrije’3 werden genoemd. De bewoners van Brugge waren omsloten door stadswallen, de mensen buiten Brugge waren vrijen. Ik weet wel dat de term ‘vrijen’ te maken heeft met de feodale maatschappij, maar je krijgt toch meer een gevoel van vrijheid buiten stadswallen dan erin, maar dat is mijn persoonlijke mening als plattelandsmeisje.
Het doet mij onwillekeurig denken aan een afgesloten ruimte, een labo dat zich afschermt van de buitenwereld. Zoals de dooier en het eiwit in een ei die door een schaal beschermd worden en niemand weet wat er zich in het ei afspeelt. Wat er zich in de coulissen van Brugge afspeelt, weet je als inwoner van een klein dorp behorend tot Brugge zeker niet. We weten alleen dat de kans bestaat dat er iets zich in ontwikkelt, wat later een kip zal blijken te zijn. Zolang het maar geen uilskuiken is.
Het ei van Brugge
Kijk eens naar de vorm van Brugge: de stad heeft dus en ovale vorm, een ei-vorm. In de volksmond spreken we dan ook over het ei van Brugge. Een ei staat voor het begin, net zoals de letter B. Bij de Egyptenaren staat een ei voor het mysterie van het leven, de potentialiteit, het universum. De god Ra, de zonnegod wordt er afgebeeld in een ei. Het is het ei van de grote kakelende hen of kip, het ei van de god Geb, die eruit tevoorschijn komt als een havik. In het Egyptische Dodenboek, wordt gezegd dat Geb, de god van de aarde en de tijd een ei had gelegd. De hiëroglyphen van Geb vind je hieronder: een watervogel (hiëroglyph G39) die verwijst naar een pijlstaarteend, een voet (hiëroglyp D58) wat plaats betekent en de god Path van de architecten, mezelf of god (hiëroglyph A40)4. Toevallig verwijst dit allemaal naar dingen die je met een stad kan vereenzelvigen: water, pijl, een plaats en een goddelijke architect.
De wereld begon volgens onze voorouders met een ei. Een onzichtbare, mysterieuze vogel legde in de chaos een ei en dat ei werd het heelal. Brahma wordt daarom kalahamsa genoemd of de zwaan in ruimte en tijd. Geen wonder dat vrouwen zwanger (zwaan) worden… En dat Brugge, met een beginletter B die verwijst naar het begin, een nieuwe start krioelt van de zwanen.